Bị cáo N.T.B.T (sinh năm 1996, trú TP. Nha Trang) có dáng người dong dỏng cao, đôi mắt to tròn, làn da trắng, có thể nói khá xinh đẹp. Thật tiếc, cô gái này đã phải chôn vùi tuổi thanh xuân trong tù với bản án 16 năm tù về tội mua bán ma túy trái phép.

Tại phiên tòa xét xử bị cáo N.H (sinh năm 1986, trú TP. Nha Trang) về tội giết người, trong khi bị cáo khá trầm lặng, thành khẩn nhận tội thì mấy phụ nữ được triệu tập đến tòa ồn ào nói qua nói lại về mâu thuẫn của họ trên mạng xã hội - nguồn cơn dẫn đến vụ án.

Phiên tòa xét xử bị cáo H.T.V (sinh năm 1994, trú TP. Cam Ranh) qua đã lâu nhưng cảm giác đáng tiếc vẫn còn trong người viết.

4 bị cáo (cùng trú TP. Nha Trang) đều còn khá trẻ, cũng không có vẻ "số má", bặm trợn, nhưng thực tế ngoài đời lại hành xử hung hăng, ra tòa quanh co.

Dáng người hom hem, nét mặt già nua, mái tóc bù xù, trả lời nhát gừng, lúc nhớ lúc quên, bị cáo V.V (sinh năm 1968, trú xã Diên Toàn, huyện Diên Khánh) cho người dự phiên tòa cảm giác ban đầu về một người có đầu óc hơi lơ đãng. Nhưng theo dõi diễn biến phiên xử, người ta mới hiểu, tất cả sự hờ hững, quên quên nhớ nhớ đó đều do rượu. Chính rượu đã dẫn bị cáo vào con đường lao lý.

Ra tòa với 2 tội danh giết người và cướp tài sản, bị cáo L.V.T (sinh năm 1986, trú xã Vĩnh Ngọc, TP. Nha Trang) còn khiến người dự phiên tòa phẫn nộ hơn bởi những lời khai quanh co, trái ngược hẳn với lời trình bày chừng mực của bị hại.

Khác với nhiều bị cáo xin giảm nhẹ hình phạt thường thành khẩn, nhún nhường, mong được chấp nhận kháng cáo, bị cáo Đ.Q.H (sinh năm 1996, trú xã Ninh Bình, thị xã Ninh Hòa) đến phiên tòa phúc thẩm với vẻ mặt thản nhiên, vô lo. H. khai rất "vô tư": Học đến lớp 9 thì nghỉ học, ở nhà với cha mẹ. Hỏi nghề nghiệp, bị cáo bình thản trả lời "không có, hồi giờ… cha mẹ nuôi"!   

Bị cáo Đ.Đ.T (sinh năm 1967, trú huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang) tới phiên tòa với tâm trạng của người biết sẽ phải nhận hình phạt nghiêm khắc nhất khi giết chết 2 người và làm bị thương nặng 1 người.

Giờ khai mạc phiên tòa, bị cáo Đ.H.T (sinh năm 1985, trú thị xã Ninh Hòa) được vợ cầm tay dắt tới bục khai báo. Cha của T. cũng được mẹ T. dắt tay dẫn vào chỗ ngồi dự. Bị cáo T. và cha đều khiếm thị.

Mở đầu phiên tòa phúc thẩm vụ án cố ý gây thương tích, bị hại trình bày, lý do xin tăng nặng hình phạt đối với bị cáo H.T (sinh năm 1966, trú thị xã Ninh Hòa) chủ yếu do tức giận. Bị cáo không bồi thường, cũng chẳng thăm hỏi, xin lỗi, lúc tới tòa vẫn còn nói "tao đi tù mày cũng không yên", bị hại bức xúc nói.

Vừa nghe tòa tuyên chấp nhận kháng cáo, cho hưởng án treo về tội trộm cắp tài sản, bị cáo N.V.H (sinh năm 2003, trú TP. Nha Trang) ôm lấy mẹ, mừng phát khóc, rồi líu ríu cảm ơn hội đồng xét xử, vội vã ra về, quên cả vị luật sư đã bào chữa miễn phí cho mình.

Phiên tòa phúc thẩm vừa kết thúc, bị cáo L.H.X (sinh năm 1998, trú huyện Vạn Ninh) tất tả chạy đi hỏi điều kiện xin hoãn thi hành án. Sau đó, bị cáo buồn bã quay ra. Có lẽ, X. không đủ điều kiện xin hoãn.

Phiên tòa phúc thẩm kết thúc, 2 anh em ruột, mỗi người ra về một hướng, chẳng ai nhìn ai. 

Bị cáo Đ.D.K (sinh năm 1982, trú TP. Nha Trang), da ngăm đen. Tại phiên tòa xét xử bị cáo K., người dự có thể thông cảm phần nào việc bị cáo là người lao động chân tay, mới học hết lớp 5, nhận thức còn hạn chế; nhưng không thể chấp nhận được việc bị cáo đi hòa giải mà lại chủ động mang theo dao, rồi tấn công bị hại...

Trong lúc chờ nghị án, bị cáo T.H.V (sinh năm 1981, trú huyện Vạn Ninh) kín đáo chắp hai tay, nhắm mắt cầu khấn. Lúc này, có lẽ bị cáo chỉ mong tòa xem xét các tình tiết giảm nhẹ cũng như căn nguyên vụ án giết người để được hưởng khoan hồng.

Sức tàn phá của ma túy đối với sức khỏe con người đã được các phương tiện truyền thông đề cập rất nhiều. Bị cáo L.H.P.H (sinh năm 1992, trú TP. Nha Trang) tại phiên tòa xét xử vụ án giết người là một minh chứng thực tế về hậu quả đó.

Bị cáo N.Q.T (sinh năm 2001, trú TP. Nha Trang) còn trẻ, vẻ ngoài sáng sủa, hiền lành. Ra tòa với tội danh cố ý gây thương tích nhưng bị cáo vẫn khiến người dự phiên tòa ít nhiều cảm thông.

Bị cáo T.T.T (sinh năm 1966, trú TP. Nha Trang) trông già hơn tuổi. Nhìn bị cáo, không thể ngờ T. có thể phạm tội cưỡng đoạt tài sản.

Hầu tòa về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ là bị cáo N.V.T (sinh năm 1971, trú huyện Vạn Ninh), một người nói năng ôn tồn, vẻ ngoài chừng mực. T. có thể luôn là công dân tốt nếu không có trận bia rượu làm thay đổi mọi sự.

Hai bị cáo cùng trú TP. Nha Trang, cùng phạm tội hủy hoại tài sản, nhưng ra tòa, thái độ khác hẳn nhau. Bị cáo V.Đ.V (sinh năm 1999) tuy còn băn khoăn tại sao bị xem là đồng phạm tội hủy hoại tài sản nhưng vẫn chủ động nhiều lần tới xin lỗi bị hại và năn nỉ xin bồi thường. Còn bị cáo N.T.H (sinh năm 1996), người trực tiếp phạm tội và bị viện kiểm sát kháng nghị tăng hình phạt, chỉ thanh minh "do suy nghĩ lệch lạc nên phạm sai lầm!".

Phiên tòa phúc thẩm xét xử vụ án chứa mại dâm chỉ có 1 bị cáo T.Đ.S (sinh năm 1945, trú huyện Diên Khánh), nhưng đứng tại bục khai báo còn có thêm một người đàn ông ngoài 50 tuổi, là con trai bị cáo, người giúp bị cáo vịn vào để đứng vững và giúp bị cáo nghe rõ từng câu hỏi của hội đồng xét xử.

Phiên tòa xét xử vụ án đánh bạc chỉ có mình bị cáo N.A.M (sinh năm 1984, trú TP. Nha Trang), không người thân nào đến tòa. Suốt phiên xử, bị cáo chốc chốc lại ngoái nhìn về dãy ghế phía sau. Nhưng không phải bị cáo trông ngóng người nhà tới mà là lo ngại người quen biết chuyện.   

Khi phiên tòa phúc thẩm xét xử bị cáo V.V.T. (sinh năm 1975, trú TP. Nha Trang) kết thúc, không riêng người dự, vị kiểm sát viên cũng tỏ ý tiếc cho bị cáo. Mức án 1 năm 6 tháng tù về tội giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh tuy hội đồng xét xử đánh giá là nhẹ nhưng với bị cáo vẫn là khoảng thời gian thật dài khi phải bỏ lại cả gia đình đang trông cậy vào mình bị cáo.

Ở phần xét hỏi, bị cáo M.H.M (sinh năm 1982, trú TP. Cam Ranh) đột ngột thay đổi lời khai, mô tả lại sự việc khác với những lời khai ở giai đoạn điều tra. Bị cáo khai, bản thân không chửi bới, la hét; cầm rựa chỉ để phòng thủ và chỉ quơ vài nhát. Bị hại cũng cầm rựa hòng chém bị cáo. Bị cáo chỉ giữ nguyên lý do phạm tội: Bị hại không chịu chở M. về nhà khi M. nhờ! Nhưng bị hại, nhân chứng đều khai thống nhất, bị cáo cầm rựa bằng hai tay, bổ thẳng từ trên xuống. Nếu bị hại không kịp giơ tay lên đỡ thì nhát rựa đã trúng đầu. Lực bổ của M. không hề nhẹ bởi lập tức làm đứt lìa ngón tay bị hại.  

Phiên tòa xét xử bị cáo N.H.H (sinh năm 1984, trú huyện Vạn Ninh) thu hút sự tò mò của nhiều người khi nghe tin bị cáo giết người, cướp của xuất phát từ chuyện nghi ngờ vợ ngoại tình.

Hai bị cáo N.T.T (sinh năm 2002) và Đ.T.K (sinh năm 2001) đều có vẻ mặt khôi ngô, sáng sủa. Tuổi trẻ, lý lịch chưa "tì vết" nên ban đầu, người dự phiên tòa đều thắc mắc lý do phạm tội giết người của cả hai bị cáo. Sau khi nghe đại diện viện kiểm sát công bố cáo trạng, người dự lại cảm thấy tiếc cho họ.

Bị cáo và bị hại (cùng trú thị xã Ninh Hòa) có mặt tại phiên tòa phúc thẩm vụ án cố ý gây thương tích là anh em họ. Nhưng tình cảm họ hàng có lẽ không đủ giữ hai người hành xử bình tĩnh để tránh phải hầu tòa.

Đến ngày ra tòa về tội giết người, 9 thanh niên trú TP. Cam Ranh mới 19-20 tuổi. Tại thời điểm xảy ra vụ án, các thanh niên còn ở tuổi đi học. Với hành vi phạm tội của mình, họ đã phải vào tù, thay vì học tiếp hoặc đi làm. Đó là bởi họ đã chọn dùng bạo lực để thay cho giải pháp ôn hòa khi giải quyết mâu thuẫn.

2 trong 5 bị cáo liên quan ở vụ án ma túy là mẹ con ruột. Tất cả, kể cả con của bị cáo L.T.B (sinh năm 1959, trú TP. Nha Trang) đều thừa nhận như hồ sơ, chỉ riêng bị cáo B. liên tục chối tội.

Vụ án N.M.T (sinh năm 2002, trú TP. Nha Trang) và các đồng phạm giết người bắt đầu từ mâu thuẫn trước đó giữa nhóm T. với một nhóm thanh niên.

Trước tòa, bị cáo T.M.C (sinh năm 1998, trú thị xã Ninh Hòa) có vẻ trải đời, mắt gườm gườm nhìn người khác. Điều đó khiến nhiều người tham dự phiên tòa rất ác cảm. Tuy vậy, bị cáo vẫn có khá đông người thân, quen đến dự phiên tòa. Họ ngồi trật tự, chăm chú theo dõi diễn tiến phiên tòa và từ xa gửi những lời thì thầm an ủi tới bị cáo lúc chờ nghị án.

Phiên xử bị cáo Đ.M.L (sinh năm - SN 1983, trú TP. Nha Trang) ban đầu khá căng thẳng. Mẹ bị hại bực bội trình bày, gia đình L. tới gặp nhà bà còn "trả giá" bồi thường 50% viện phí nên bà không muốn tiếp, cũng kiên quyết không nhận. Theo bà, là bậc cha mẹ, con sai phạm, mình phải tỏ thành ý để làm gương bảo ban con.

Bị cáo N.C.T (sinh năm 1984, trú TP. Nha Trang) có vẻ mặt già hơn tuổi thật, cặp lông mày vặn vẹo, đôi mắt xấc xáo, không mấy đáng tin. Tuy vậy, T. vẫn thuyết phục được người khác tin rằng T. có khả năng liên hệ để "tháo" cách ly y tế cho người nước ngoài.  

3 bị cáo (cùng trú huyện Vạn Ninh) ra tòa khi mới 18 - 19 tuổi, còn ở thời điểm phạm tội giết người thì chỉ 17 - 18 tuổi. Tuy nhiên, các bị cáo rất hung hăng.

Khác hẳn với lúc còn ở ngoài đường chống đối lực lượng chức năng, trước tòa, bị cáo Đ.T.L (sinh năm 1986, trú TP. Nha Trang) tỏ ra khá chừng mực, thanh minh cũng nhũn nhặn. Nhưng giá như khi tổ công tác tới nhắc nhở L. dẹp gọn hàng hóa, không lấn chiếm lòng, lề đường, L. cũng có thái độ như vậy thì đã không phải hầu tòa.

Ông bà L. (TP. Nha Trang) không nghĩ có ngày phải kiện vợ chồng con trai út ra tòa để yêu cầu hủy hợp đồng tặng cho tài sản, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất đã cấp cho 2 con và đòi lại 2 căn nhà.

Hai bị cáo cùng kháng cáo xin giảm nhẹ. Tuy nhiên, trong khi bị cáo T.X.V (sinh năm 1960) thừa nhận mọi cách thức, thủ đoạn lừa đảo, bị cáo N.T.N.T (sinh năm 1975, cùng trú huyện Diên Khánh) vẫn chối bay chối biến.    

Từ nét mặt đến thái độ, bị cáo D.C.T (sinh năm 1982, trú huyện Cam Lâm) đều cho người ngoài cảm nhận là người lạnh lùng. Kết thúc phiên tòa xét xử, người dự càng củng cố thêm cảm nhận ban đầu ấy.

Trước tòa, bị cáo N.H.T (sinh năm 1999, trú TP. Nha Trang) thú nhận phạm tội do nợ nần. Tất nhiên, lý do này không thể thanh minh cho hành vi phạm tội của bị cáo; càng không bao biện được cho ứng xử của T. với bạn, nhất là khi T. nợ nần do thua chơi game, nợ cá độ!

Nghe tòa cấp sơ thẩm tuyên phạt con gái 17 năm tù về tội giết người, người mẹ lẩy bẩy muốn quỵ. Người cha vội đỡ bà rồi cả hai liêu xiêu chạy theo đứa con bị dẫn giải ra xe. Chồng, con bị cáo cũng lếch thếch theo sau…

Phiên tòa phúc thẩm vụ án cố ý làm hư hỏng tài sản chỉ có bị cáo L.V.D (sinh năm 1987, trú TP. Nha Trang) và cha mẹ vợ cũ của D. Vẫn giữ suy luận như lúc gây án, D. cho rằng, khi D. tới hỏi mượn hộ khẩu để làm thủ tục tách sổ, mẹ vợ cũ không cho mượn mà còn gọi điện thoại cho ai đó. Vì vậy, khi bị cáo về được một đoạn mới bị 4 thanh niên lạ mặt chặn đường đánh, đập phá xe.

Bị cáo N.V.L (trú huyện Vạn Ninh) ra tòa ở tuổi 31, cái tuổi có thể nói đã chững chạc. Nhưng nghe tóm tắt vụ án, nhiều người dự cho rằng, việc tấn công người cha của cô gái đang chung sống với L. cho thấy L. nông nổi như một thanh niên mới lớn. Có người còn nghiêm khắc nhìn nhận, ngay cả những đứa trẻ còn biết kính trọng người lớn.

Phiên tòa kết thúc với bản án dành cho bị cáo N.H.T (sinh năm 1967, trú tỉnh Bắc Giang) 1 năm tù về tội cố ý gây thương tích, 13 năm tù về tội cố ý làm hư hỏng tài sản, tổng hợp thành 14 năm tù; không xét bồi thường do bị hại không yêu cầu. Nghe tuyên xong, bị cáo T. cúi đầu, còn người góp vốn đầu tư vào con tàu thì bật khóc.