10:09, 24/09/2007

Thị trường mũ bảo hiểm: Thật, giả khó lường

Mũ bảo hiểm, đúng như tên gọi của nó là có khả năng giảm thiểu chấn thương vùng đầu nếu chẳng may xảy ra tai nạn khi đi mô tô, xe máy. Tuy nhiên, khi theo chân các Đội Quản lý...

Khách hàng nên đến các cửa hàng MBH có uy tín để mua mũ.

Mũ bảo hiểm (MBH), đúng như tên gọi của nó là có khả năng giảm thiểu chấn thương vùng đầu nếu chẳng may xảy ra tai nạn khi đi mô tô, xe máy. Tuy nhiên, khi theo chân các Đội Quản lý thị trường (QLTT) kiểm tra mặt hàng này, chúng tôi mới nhận ra rằng, đến thời điểm này, cả người tiêu dùng (NTD) và nhà quản lý đều băn khoăn không biết nên căn cứ vào đâu để đánh giá chất lượng.

° Người tiêu dùng và ngành chức năng đều… bí

Tại cửa hàng kinh doanh MBH Toàn Tài (76 Lý Thánh Tôn, Nha Trang), 8 giờ sáng đã đông nghẹt khách. Hỏi một số khách hàng, ai cũng khẳng định: “Đã không đội thì thôi, chứ bỏ tiền ra mua mũ để đội thì dứt khoát phải chọn cái thật tốt”. Tuy nói vậy, nhưng cách mà NTD phân biệt hàng tốt hay không tốt chỉ là cầm chiếc mũ đưa lên cao quá đầu, rồi thả xuống đất, cái nào không nứt, bể, trầy xước là hàng tốt. Từng chiếc mũ được chính khách hàng đưa lên tầm cao trên 2m rồi thả xuống loảng xoảng dưới nền nhà, nếu không nứt, vỡ, họ mới bắt đầu quan tâm đến tem nhãn, giá cả. Chủ cửa hàng này cho biết: “Khách hàng bây giờ khó tính lắm. Nhiều người chỉ mua chiếc mũ 70 ngàn đồng, nhưng yêu cầu được “thả” vài ba lần, nếu mũ không hề hấn gì mới chịu mua. Thậm chí có người sau khi “thả” mũ vài ba lần rồi chuyển sang chiếc khác chỉ vì kiểu dáng không hợp”. Ở Shop Tuấn Tú (187 Thống Nhất, Nha Trang), không khí mua bán tấp nập không kém. Nhân viên bán hàng cho biết, sức mua MBH từ đầu tháng 9 đến nay tăng gấp 5 - 7 lần so với tháng 8, dù sức tiêu thụ tháng trước cũng tăng rất mạnh. Tại đây, ngoài hành động thả MBH rơi tự do, khách hàng còn đánh giá chất lượng chiếc mũ qua việc đập 2 chiếc mũ vào nhau bôm bốp. Một khách hàng cho biết: “Chỉ có cách thử mũ này mới chắc ăn. Chứ tem nhãn nhiều lúc không tin tưởng được”.

Nhận định này thực ra cũng có phần đúng, bởi hiện nay ngay cả các nhà quản lý cũng đang băn khoăn trước chất lượng thực tế của các chiếc MBH đang bày bán tràn ngập trên thị trường. Ông Nguyễn Phú Trọng, Tổ trưởng Tổ kiểm tra Đội QLTT Số 1 cho biết: “Đợt kiểm tra này tập trung vào các yếu tố như: nhãn hàng hóa, nguồn gốc, chế độ đăng ký kinh doanh, giấy công bố hàng hóa phù hợp tiêu chuẩn…”. Với nội dung kiểm tra như vậy, chiếc mũ nào có gắn tem CS thì được coi là đạt chất lượng. Điều này càng được khẳng định khi tổ đến kiểm tra tại một quầy kinh doanh MBH trên vỉa hè cuối đường 2-4, gần khu vực Bến xe phía Bắc Nha Trang, trong số 38 chiếc MBH đang bày bán có đủ các nhãn hiệu như: Andes, Star, XTH, Napoli, Nasa, KA, MT, Amaro; HSL… có tới 19 chiếc MBH không dán tem CS, điều này đồng nghĩa với việc số hàng này chưa qua kiểm định chất lượng. Chủ sạp hàng nhanh chóng “bỏ của chạy người”, tổ kiểm tra phải mời Công an phường Vĩnh Hải đến cùng giải quyết. Phần lớn những chiếc mũ bày bán tại đây đều kém chất lượng, màu sắc nhòa nhẹt, các chi tiết không khớp nối; chiếc mũ sần sùi, dây đeo thô ráp. Một người bình thường cũng có thể bẻ chiếc mũ ra làm đôi vì nó rất mềm, mỏng. Theo một số người dân xung quanh, những chiếc mũ bày bán tại đây có giá từ 25 - 120 ngàn đồng/chiếc, trong đó loại 25 - 35 ngàn đồng/chiếc bán khá chạy vì phía trước có Cảnh sát giao thông (CSGT), những người mua hàng ở đây chủ yếu để đối phó qua trạm kiểm soát với giá càng rẻ càng tốt, chứ chất lượng không quan trọng.

Sự lúng túng trong quá trình kiểm soát chất lượng MBH hiện nay còn thể hiện trong quá trình xử lý vi phạm. Qua kiểm tra 21 cơ sở kinh doanh MBH tại Nha Trang, 5 trường hợp vi phạm đều rơi vào hình thức: kinh doanh không có hóa đơn chứng từ; không đăng ký kinh doanh hoặc kinh doanh không đúng nội dung đăng ký và vi phạm về nhãn hàng hóa. Nhưng xử lý hành vi vi phạm này cũng không phải là điều dễ dàng. Về vấn đề này, ông Nguyễn Phương Lưu, cán bộ xử lý Đội QLTT Số 1 cho biết: “Có 1 trường hợp kinh doanh MBH mang nhãn hiệu Honda nhưng hàng lại xuất xứ từ Cơ sở sản xuất Nghĩa Phát, trường hợp này chỉ vi phạm khi Công ty Honda đã đăng ký nhãn hiệu hàng hóa. Còn các trường hợp không có hóa đơn chứng từ, nhưng nếu là hàng hóa sản xuất trong nước thì theo ngành Thuế cũng không coi đó là vi phạm. Vì vậy, chúng tôi đang rà soát lại các quy định của Nhà nước hiện hành rồi mới có thể đưa ra kết luận cuối cùng”.

Trên 1/2 số MBH tại sạp hàng này không có tem CS (ảnh chụp tại một sạp kinh doanh MBH trên vỉa hè đường 2-4 thuộc phường Vĩnh Hải, Nha Trang).

Tình hình tại thị xã Cam Ranh và huyện Diên Khánh cũng tương tự. Đội QLTT Số 2 qua kiểm tra 9 cơ sở kinh doanh MBH tập trung tại thị trấn Diên Khánh đã kết luận: “Hầu hết cửa hàng kinh doanh mặt hàng này đều mang tính nhỏ lẻ, số lượng từ 10 - 30 mũ. Qua kiểm tra có phát hiện một vài chiếc mũ không đạt yêu cầu về tem nhãn. Tổ kiểm tra đã nhắc nhở các hộ kinh doanh không tái phạm”. Còn tại Cam Ranh, qua kiểm tra 12 cơ sở, Đội QLTT Số 3 đã phát hiện 5 cơ sở vi phạm với các hình thức: không có tem hợp chuẩn; ghi nhãn hàng hóa không đầy đủ, tạm giữ 83 chiếc MBH các loại. Đáng chú ý qua kiểm tra lưu thông, Đội QLTT Số 3 đã phát hiện một chiếc xe chở trên 400 chiếc MBH các loại từ TP. Hồ Chí Minh về Cam Ranh nhưng không xuất trình được hóa đơn chứng từ và hàng hóa vi phạm quy chế ghi nhãn. Nhưng tất cả đang chờ ý kiến chỉ đạo.

° Mua mũ ở đâu?

Qua quá trình kiểm tra, cơ quan chức năng đã xác định một số cơ sở kinh doanh tại Nha Trang chấp hành nghiêm các quy định của Nhà nước như: Cửa hàng Toàn Tài (76 Lý Thánh Tôn); Shop Tuấn Tú (187 Thống Nhất); Cửa hàng Yến Mỹ (154 Thống Nhất); Phương Anh (221 đường 23-10); Thu Hiền (cổng số 1 chợ Đầm), sạp hàng Lai Uyên (chợ Đầm)… Có thể tại Nha Trang còn nhiều địa chỉ mua hàng đáng tin cậy, nhưng những cửa hàng trên qua kiểm tra đều chứng minh được nguồn gốc hàng hóa thông qua hóa đơn chứng từ, bản công bố phù hợp tiêu chuẩn; có đăng ký kinh doanh; tem nhãn hàng hóa đạt yêu cầu… Khi mua MBH, khách hàng nên quan sát kỹ kiểu dáng, tem nhãn, trọng lượng; kích cỡ rồi mới thử độ bền của mũ bằng cách thả mũ rơi tự do từ độ cao trên 2m và đập 2 chiếc mũ vào nhau sau khi có sự đồng ý của chủ hàng.

CÔNG ĐỊNH


MBH tăng trung bình khoảng 50.000 đồng/chiếc và các loại mũ được công bố đủ tiêu chuẩn chất lượng như  Protec, X Moto, Honda, Suzuki… hiện rất khan hiếm trên thị trường. Đây là thông tin mới nhất về thị trường MBH ở Nha Trang hiện nay.

Chủ một đại lý MBH tại chợ Đầm cho biết: Không chỉ tăng giá mà hiện nay các loại mũ có chất lượng các đại lý không thể đặt mua vì không có hàng. Các hãng mũ hiện chỉ lo cung cấp cho các đơn đặt hàng lớn hàng ngàn chiếc, nên những đơn đặt hàng lẻ vài trăm chiếc không được các hãng “ngó” đến. Một đại lý của hãng Suzuki cho biết đã đặt mũ cho khách hàng cách đây hơn 30 ngày nhưng đến nay vẫn chưa được đáp ứng vì không có hàng.