Có trả nợ đúng cam kết?

Đã gần hết năm nhưng tình trạng các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa chây ì đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động vẫn không hề giảm.

Đã gần hết năm nhưng tình trạng các doanh nghiệp (DN) trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa chây ì đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) cho người lao động (NLĐ) vẫn không hề giảm. Vì vậy, BHXH tỉnh đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành yêu cầu các DN cam kết lộ trình trả nợ.

Người lao động mất quyền lợi

Ông Lê Hùng Chính - Phó Giám đốc BHXH tỉnh cho biết: “Việc DN nợ BHXH khiến các quyền lợi của NLĐ như: hưu trí, ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, tử tuất... không được giải quyết. Bên cạnh đó, do đơn vị nợ BHXH nên cơ quan BHXH không thể chốt sổ BHXH để NLĐ hoàn tất hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp hoặc chuyển đến đơn vị khác làm việc”. Bà N.T.H, làm việc ở Công ty Cổ phần Hòn Tằm Biển Nha Trang cho biết: “Tôi được Công ty ký hợp đồng lao động từ năm 2009. Do áp lực công việc nên vừa rồi, tôi xin nghỉ việc. Vì chưa tìm được việc làm mới nên tôi đến Công ty yêu cầu được chốt sổ BHXH để đăng ký hưởng trợ cấp thất nghiệp. Đến đây, tôi mới biết Công ty chưa đóng BHXH cho tôi, mặc dù hàng tháng, Công ty vẫn trích tiền lương của NLĐ để nộp BHXH. Tôi nộp đơn lên Công ty đề nghị giải quyết, nhưng đến nay vẫn không có hồi âm”. Theo tìm hiểu của chúng tôi, hiện nay, Công ty này đang nợ hơn 2,3 tỷ đồng tiền BHXH của hơn 170 lao động. Đáng nói, Công ty có 85 lao động đã nghỉ việc nhưng chưa được chốt sổ BHXH.

Hầu hết vụ đình công đều có mầm mống từ việc doanh nghiệp chây ỳ đóng bảo hiểm xã hội.

Chị P.T.C, công nhân Công ty TNHH Thực phẩm Sakura (Bình Tân, TP. Nha Trang) phản ảnh: “Tôi làm việc ở đây đến nay đã hơn 10 năm, nhưng hầu như Công ty không thực hiện đầy đủ các chính sách dành cho NLĐ. Do nhiều năm Công ty không cấp thẻ bảo hiểm y tế cho NLĐ nên mỗi lần bị ốm đau, đi khám bệnh, chúng tôi đều phải bỏ tiền túi để trả. Bên cạnh đó, do Công ty còn nợ BHXH nên chế độ ốm đau, thai sản, trợ cấp thôi việc của chúng tôi không được giải quyết. Trong khi đó, hàng tháng, Công ty đều trích tiền lương của NLĐ để nộp BHXH...”. Được biết, Công ty TNHH Thực phẩm Sakura thuộc dạng “ăn nên làm ra”, NLĐ thường xuyên phải làm tăng ca. Tuy vậy, Công ty lại chậm trả lương, nợ BHXH gần 2,4 tỷ đồng, nợ bảo hiểm y tế kéo dài, nợ trợ cấp ốm đau, thai sản của NLĐ triền miên. Điều này đã khiến quyền lợi của gần 400 lao động làm việc tại đây không được đảm bảo. Chính vì thế, tình trạng công nhân ngừng việc, đình công, lãn công đòi quyền lợi thường xuyên xảy ra...

Mới là lời hứa?

Vừa qua, BHXH tỉnh đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra việc thực hiện chính sách này tại các DN. Đồng thời, yều cầu các DN đưa ra lộ trình nộp BHXH nhằm tránh xảy ra đình công, lãn công, khiếu kiện của NLĐ vào dịp cuối năm nay và đầu năm tới. Tại các buổi làm việc, hầu hết các DN đều đưa ra cam kết về lộ trình trả nợ BHXH. Ông Trần Hoài Nam - Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Đóng tàu Cam Ranh cho biết: “Chúng tôi không muốn nợ BHXH để làm ảnh hưởng đến quyền lợi của NLĐ. Chỉ vì do ảnh hưởng chung của Tập đoàn Công nghiệp Tàu thủy Việt Nam, kéo theo Công ty rơi vào khó khăn, dẫn đến nợ nần. Chúng tôi cũng đã cố gắng tìm các nguồn vốn để khắc phục tình trạng nợ BHXH, giải quyết quyền lợi cho NLĐ. Chúng tôi cam kết, năm 2013, sẽ giải quyết dứt điểm tình trạng này khi có các nguồn kinh phí từ nguồn vốn của Chính phủ theo Đề án tái cơ cấu Tập đoàn; nguồn lợi nhuận từ dịch vụ sửa chữa tàu hậu cần Hải quân Mỹ; trích nguồn bán các sản phẩm và thanh lý vật tư tồn đọng...”. Được biết, hiện nay, Công ty TNHH một thành viên Đóng tàu Cam Ranh đang nợ hơn 5,4 tỷ đồng tiền BHXH của 356 lao động, đặc biệt, có 165 lao động đã nghỉ việc nhưng chưa được chốt sổ BHXH.

Doanh nghiệp đảm bảo quyền lợi về bảo hiểm xã hội thì người lao động mới yên tâm làm việc lâu dài.

Ông Dương Văn Thao - Giám đốc Công ty Cổ phần Xây dựng công trình 505 cho hay: “Từ cuối năm 2010 đến nay, Công ty gặp khó khăn trong đầu tư, kinh doanh. Đã thế, các chủ đầu tư còn nợ DN hơn 4 tỷ đồng, dẫn đến việc giải quyết các chế độ cho NLĐ bị chậm trễ. Bên cạnh đó, do ảnh hưởng của tình hình kinh tế nên những năm qua, Công ty làm ăn thua lỗ. Hiện nay, chúng tôi đang cố gắng thu nợ, đồng thời cam kết sớm trả nợ BHXH để giải quyết quyền lợi cho NLĐ...”. Được biết, Công ty này cũng đang nợ hơn 1,9 tỷ đồng tiền BHXH của 52 lao động. Do nợ BHXH kéo dài nên Công ty đã bị phạt hơn 299 triệu đồng...

Qua làm việc, Công ty Cổ phần Hòn Tằm Biển Nha Trang đã cam kết trả 60% của 2,3 tỷ đồng nợ BHXH vào cuối năm 2012; Công ty TNHH Thực phẩm Sakura cam kết thanh toán hơn 2,4 tỷ đồng nợ BHXH trong năm 2013; Công ty Cổ phần Nội thất tàu thủy Nha Trang cam kết sẽ trả hơn 331 triệu đồng nợ BHXH khi hoàn thành thủ tục phá sản vào cuối năm 2012...

Ông Lê Thanh Hải - Chủ nhiệm Văn phòng Tư vấn pháp luật Liên đoàn Lao động tỉnh, thành viên đoàn kiểm tra cho biết: “Qua kiểm tra, hầu hết các DN đều đưa ra cam kết lộ trình trả nợ BHXH. Tuy nhiên, các DN này có thực hiện đúng như những gì đã cam kết hay không thì khó chắc chắn được. Hầu như năm nào, chúng tôi cũng kiểm tra, yêu cầu DN trả nợ; và DN đều đưa ra cam kết trả nợ, nhưng việc thực hiện hầu như chưa trọn vẹn, có đơn vị chỉ hứa cho qua chuyện...”.

Có thể thấy, cam kết của các DN có được thực hiện nghiêm chỉnh hay không vẫn chưa có câu trả lời. Thiết nghĩ, để bảo vệ quyền lợi cho NLĐ, các cơ quan chức năng cần có biện pháp cứng rắn để chấn chỉnh tình trạng nợ BHXH - căn nguyên của những vụ khiếu nại tập thể, đình công, lãn công... ở một số DN hiện nay.

PHÚ VINH