Bước vào mùa cao điểm xây dựng, hàng trăm lượt ghe hút cát trái phép quần thảo dọc sông Cái kéo dài từ huyện Khánh Vĩnh đến TP. Nha Trang. Các đối tượng khai thác cát trái phép dọa dẫm, thậm chí đánh cả cán bộ xã; trong khi cơ quan chức năng cho rằng khó xử lý các đối tượng này.
Bước vào mùa cao điểm xây dựng, hàng trăm lượt ghe hút cát trái phép quần thảo dọc sông Cái kéo dài từ huyện Khánh Vĩnh đến TP. Nha Trang. Các đối tượng khai thác cát trái phép dọa dẫm, thậm chí đánh cả cán bộ xã; trong khi cơ quan chức năng cho rằng khó xử lý các đối tượng này.
Vây đánh cán bộ xã
Ông Lê Văn Mỹ - Chủ tịch UBND xã Vĩnh Ngọc, TP. Nha Trang cho biết, tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Cái qua địa bàn xã diễn ra nhiều năm nay. Mặc dù xã đã thường xuyên kiểm tra, bắt quả tang, phạt hành chính nhưng tình trạng vẫn không giảm. Mới đây, ngày 21-2, khi lực lượng Công an xã Vĩnh Ngọc phối hợp với tổ kiểm tra liên ngành TP. Nha Trang bắt quả tang 2 chiếc ghe đang khai thác cát trái phép trên sông Cái, lập tức các đối tượng đánh chìm ghe rồi nhảy xuống sông tẩu thoát. Trong quá trình vận chuyển tang vật về trụ sở UBND xã, đối tượng Phạm Duy Thịnh (sinh năm 1986, trú phường Phương Sài) đã gây rối, ngang nhiên đe dọa đánh tài xế xe cẩu ghe. Lực lượng công an đã yêu cầu Thịnh về trụ sở UBND xã để làm rõ hành vi gây rối trật tự và đe dọa đánh người.
 |
| Khai thác cát trái phép trên sông Cái đoạn qua xã Diên Lâm (huyện Diên Khánh) |
Cũng theo ông Mỹ, đầu tháng 4-2017, Công an TP. Nha Trang đã triệu tập khoảng 10 đối tượng để làm rõ hành vi tấn công cán bộ xã Vĩnh Ngọc khi họ thực hiện kiểm tra, ngăn chặn việc khai thác cát trái phép. Trước đó, khoảng cuối năm 2016, các đối tượng này dùng hung khí rượt đuổi, tấn công khiến 6 cán bộ xã bị thương. May mắn lực lượng Cảnh sát 113 đã kịp thời xuất hiện, nếu không không biết hậu quả gì sẽ xảy ra. Các cán bộ này đã được giám định thương tật để phục vụ điều tra.
Không chỉ ở Nha Trang, đoạn sông Cái đi qua các xã: Diên Lâm, Diên Phước, Diên Sơn, Diên Thọ, Diên Đồng, Diên Lạc, thị trấn Diên Khánh, Diên Phú và Diên An của huyện Diên Khánh cũng bị các ghe hút cát trái phép hoành hành. Ở đây, hàng ngày có hàng trăm lượt ghe hút cát hoạt động bất kể ngày đêm. Tại khu vực xã Diên Lâm, chỉ một đoạn sông ngắn vài trăm mét ở thôn Hạ có gần chục chiếc ghe thay nhau hút cát. Mỗi ghe có từ 1 đến 2 người, các đối tượng này gắn ống hút vào sào tre lớn rồi đâm xuống dòng sông. Các ghe hút xong tập kết cát ngay tại bãi rồi tiếp tục quay ra hút tiếp. Tại đây, có khoảng 6 bãi tập kết cát, nhiều bãi có quy mô lớn với xe múc, băng chuyền, xe tải ra vào có tải trọng lớn để phục vụ việc mua bán cát.
Một người dân ở thôn Hạ, xã Diên Lâm cho biết, máy hút cát nổ ầm ĩ từ 4 giờ sáng đến tận đêm khuya. Hậu quả là vườn nhà bị cuốn xuống sông dài cả chục mét.
Khó xử lý
UBND tỉnh đã có nhiều văn bản yêu cầu các địa phương tăng cường quản lý, xử lý nạn khai thác cát trái phép. Tuy nhiên, lãnh đạo UBND huyện Diên Khánh thừa nhận, việc xử lý nạn khai thác cát trái phép chưa đạt hiệu quả. Mỗi khi cơ quan chức năng mở đợt truy quét thì tình trạng lắng xuống một thời gian rồi tái diễn trở lại. Một cán bộ Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Diên Khánh cho biết, đoàn kiểm tra liên ngành nhiều lần bắt quả tang việc mua bán cát trái phép nhưng các đối tượng này còn đứng cười cợt, chọc ghẹo. Tài xế các xe múc bỏ đi, không hợp tác nên tang vật không đưa về trụ sở để xử lý được. Còn xử phạt hành chính chỉ ở mức 300.000 đồng nên không đủ sức răn đe.
Báo cáo của UBND xã Diên Sơn (huyện Diên Khánh) về công tác xử lý tình trạng khai thác cát trái phép cho biết, ngày 21-3, đoàn kiểm tra liên ngành huyện phối hợp với xã kiểm tra “bãi cát ông Dưỡng” và phát hiện 1 máy xúc mini, 4 xe tải loại 2,5 tấn, trong đó có 1 xe chứa hơn 3m3 cát. Đoàn đã tịch thu tang vật, đồng thời phạt hành chính 300.000 đồng đối với chủ xe có cát lậu. Hiện nay, xã đã trả 4 xe tải cho chủ xe, riêng máy xúc vẫn tạm giữ. Theo ông Bùi Phơ - Chủ tịch UBND xã Diên Sơn, nhiều bãi tập kết cát được các đối tượng thuê lại của chủ đất rồi mở đường tự phát để vận chuyển. UBND xã đề nghị UBND huyện Diên Khánh chỉ đạo các xã: Diên Thọ, Diên Đồng, Diên Lâm, Diên Xuân… mời các chủ đất lên yêu cầu rào đường, trục xuất các phương tiện khai thác, vận chuyển cát ra khỏi khu đất. Nếu không thực hiện thì các xã lập biên bản vi phạm hành chính vì sử dụng đất sai mục đích.
Trong văn bản mới đây gửi UBND tỉnh, ông Nguyễn Hữu Hùng - Phó Chủ tịch UBND huyện Diên Khánh cho biết, huyện đã cho phá dỡ mặt bằng bãi cát, nhưng có cơ hội là cát tặc lại khôi phục hoặc tạo bãi mới, thậm chí hút cát thẳng lên xe. Trong năm 2016, huyện Diên Khánh đã tịch thu được 8 ghe hút cát và 700m3 cát, đấu giá được 42 triệu đồng; đồng thời xử phạt 7 trường hợp mua bán, vận chuyển cát trái phép với số tiền 6,2 triệu đồng. Thống kê mới nhất, trên địa bàn huyện có đến 22 bãi tập kết cát trái phép dọc sông Cái.
Trong khi đó, từ lâu UBND TP. Nha Trang đã chỉ đạo 4 xã, phường gồm: Vĩnh Phương, Vĩnh Ngọc, Vĩnh Thạnh và Ngọc Hiệp tăng cường kiểm tra xử lý “cát tặc”. Tuy nhiên, một cán bộ xã Vĩnh Ngọc cho biết, các ghe hút cát hiện nay thiết kế một lỗ lớn ở đáy ghe. Lỗ này nút kín, nút này nối với một dây thừng để giữ chặt, khi phát hiện lực lượng chức năng thì họ chặt dây thừng để mở nút cho nước vào đánh chìm ghe. “Lực lượng chức năng thuê xe cẩu đến trục vớt thì tài xế bị dọa dẫm, nên không ai dám trục vớt. Trong khi đó, chỉ cần 2 ghe có tời kéo, chưa đầy 2 tiếng các đối tượng khai thác cát trái phép dễ dàng thu hồi lại ghe bị chìm”, cán bộ này cho biết.
Thượng tá Nguyễn Thành Linh - Phó Trưởng Công an huyện Diên Khánh cho biết, lâu nay, lực lượng công an vẫn thường xuyên truy quét nhưng chỉ mới ngăn chặn được phần ngọn, tức là các đối tượng vận chuyển cát lậu trên bờ. Các đối tượng khai thác ở dưới sông thì khó xử lý bởi phương tiện của công an huyện thiếu. UBND huyện Diên Khánh mới chuyển ca nô qua Công an huyện để phục vụ công tác tuần tra đường thủy nhưng chưa được kiểm định, tài xế cũng chưa có nên chưa thể hoạt động.
VĂN KỲ
Mở đợt cao điểm đấu tranh chống cát tặc
Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình vừa yêu cầu Bộ Công an đẩy mạnh công tác nghiệp vụ cơ bản, thường xuyên mở các đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm trong hoạt động khai thác cát, sỏi trái phép tại các địa phương (trước mắt, chủ trì, phối hợp với các địa phương mở đợt cao điểm đấu tranh chống cát tặc đến ngày 1-6); tăng cường mở các chuyên án đấu tranh phòng, chống hoạt động trái phép trong khai thác, vận chuyển và tiêu thụ cát, sỏi xây dựng; xem xét khởi tố hình sự một số vụ án trọng điểm để góp phần răn đe, giáo dục phòng ngừa chung.
Phó Thủ tướng cũng yêu cầu các địa phương phải tăng cường quản lý, kiểm tra việc khai thác cát, sỏi xây dựng tại những khu vực lòng sông giáp ranh giữa các địa phương; nâng cao nhận thức, xác định rõ trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền cơ sở trong việc ngăn chặn tình trạng khai thác cát, sỏi xây dựng trái phép. Nơi nào để xảy ra vi phạm kéo dài, gây bức xúc trong dư luận thì kiên quyết xử lý nghiêm trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền quản lý địa bàn. Trường hợp phát hiện cán bộ, đảng viên có hành vi “bảo kê”, tiếp tay, bao che, dung túng thì tùy tính chất, mức độ vi phạm phải xử lý nghiêm minh theo quy định của Đảng và quy định của pháp luật...
