10:09, 30/09/2013

Mua bán Nhà ở xã hội: Khó cả đôi đường

Có thể nói, không có lợi thế cạnh tranh về vị trí, giá cả, lại gặp khó khăn nhiều hơn trong thủ tục vay vốn ngân hàng khiến khách hàng còn ngại ngần ký hợp đồng mua nhà ở cho người có thu nhập thấp...

Trong khi các căn hộ chính sách ở Khu đô thị Vĩnh Điềm Trung, Nha Trang bán chạy, khách hàng vay vốn ngân hàng thuận lợi, thì việc bán cũng như vay vốn đối với căn hộ thuộc dự án nhà ở xã hội vẫn đang gặp khó.

 

Bán khó...

 

Chung cư An Bình - Khu nhà ở cho người có thu nhập thấp.
Chung cư An Bình - Khu nhà ở cho người có thu nhập thấp.

 

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa có 2 dự án nhà ở xã hội gồm: Chung cư An Bình (đường Trường Sơn, phường Vĩnh Nguyên) và Chung cư An Thịnh (khu A-T, phường Vĩnh Hải, TP. Nha Trang). Chung cư An Bình do Tổng Công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị làm chủ đầu tư, thi công tháng 9-2011, hoàn thành tháng 7-2013. Chung cư gồm 130 căn hộ và 6 ki-ốt, giá bán từ 300 đến 600 triệu đồng/căn. Mở bán vào tháng 11-2011, UBND tỉnh đã duyệt bán 7 đợt cho 68 trường hợp khách hàng đăng ký mua căn hộ. Tuy nhiên, đến nay, chỉ có hơn chục khách hàng ký hợp đồng mua nhà... Chung cư An Thịnh do Công ty TNHH một thành viên Phát triển và kinh doanh nhà Khánh Hòa làm chủ đầu tư, khởi công năm 2011. Theo thiết kế ban đầu, chung cư gồm 9 tầng với 120 căn hộ có diện tích từ 57 đến 70m2, giá bán bình quân dự kiến 540 triệu đồng/căn. Sau đó, tháng 9-2012, chủ đầu tư đã xin phép điều chỉnh thiết kế căn hộ diện tích nhỏ hơn để giảm giá bán. Theo thiết kế mới, chung cư xây 9 tầng, gồm 160 căn hộ từ 45 đến 60m2, giá bán bình quân dự kiến 400 triệu đồng/căn. Dự án đã mở bán căn hộ từ cuối năm 2011, nhưng do công trình thi công chậm nên mới phát hành chưa được 100 hồ sơ và chỉ có khoảng chục hồ sơ đăng ký.

 

Có thể nói, không có lợi thế cạnh tranh về vị trí, giá cả, lại gặp khó khăn nhiều hơn trong thủ tục vay vốn ngân hàng khiến khách hàng còn ngại ngần ký hợp đồng mua nhà ở cho người có thu nhập thấp. Hiện nay, giá bán trung bình tạm tính căn hộ chung cư An Bình được UBND tỉnh phê duyệt là 8.280.000 đồng/m2. Trên cơ sở mức giá đó, chủ đầu tư cân đối, tính toán đơn giá đối với mỗi căn hộ từng tầng, từng vị trí.

 

Khách hàng khó vay vốn

 

Phía chủ đầu tư đang rất trông chờ vào việc giải ngân gói hỗ trợ nhà ở 30.000 tỷ đồng của Ngân hàng Nhà nước để tăng lượng khách hàng ký hợp đồng mua căn hộ. Chủ đầu tư muốn liên kết với chi nhánh các ngân hàng thương mại để tạo điều kiện cho khách hàng vay vốn có nhiều lựa chọn. Tuy nhiên, việc vay vốn của khách hàng mua căn hộ dự án nhà ở thu nhập thấp đang gặp khó khăn, bởi có ngân hàng từ chối khách hàng với lý do chưa có giá bán chính thức; có ngân hàng e ngại về quy định ràng buộc người mua nhà về thời gian, đối tượng được mua lại gây khó khăn cho ngân hàng khi xử lý căn hộ được thế chấp trong trường hợp khách hàng không trả được nợ.

 

Bà Lê Thị Hồng Hạnh - Phó Trưởng phòng Khách hàng thể nhân Vietcombank Chi nhánh Nha Trang cho biết, vướng mắc lớn nhất là Quyết định 67 của Thủ tướng Chính phủ quy định đối tượng mua nhà ở xã hội khi có giấy chứng nhận sở hữu nhà ở chỉ được phép bán sau 10 năm, còn trước 10 năm phải bán trực tiếp cho chủ đầu tư, Nhà nước. Quy định này gây khó khăn cho ngân hàng; vì trong thời gian vay, nếu khách hàng không trả được nợ, không có tài sản đảm bảo cho khoản vay của mình, ngân hàng rất khó xử lý. Ông Lê Văn Chới - Giám đốc Vietinbank Chi nhánh Khánh Hòa cũng e ngại: “Ngân hàng cho vay đúng đối tượng nhưng vẫn phải đảm bảo thu hồi nợ. Khách hàng là người có thu nhập thấp, thế chấp bằng chính căn hộ mua. Thời hạn vay dài, nếu khách hàng gặp rủi ro, sự cố ngoài ý muốn, ngân hàng sẽ khó xử lý tài sản thế chấp để thu hồi nợ”. Vì vậy, Vietcombank Chi nhánh Nha Trang kiến nghị chủ đầu tư nhà ở xã hội phải cam kết có trách nhiệm mua lại căn hộ đó khi khách hàng không trả được nợ. Nhưng nội dung này, ngân hàng và chủ đầu tư vẫn chưa tìm được tiếng nói chung. 

 

Khách hàng tham quan nhà mẫu chung cư An Bình. Ảnh:  THU AN.
Khách hàng tham quan nhà mẫu chung cư An Bình. Ảnh: THU AN.

 

Hiện nay, căn hộ Chung cư An Bình mới có giá bán tạm tính, chủ đầu tư phải quyết toán xong công trình mới có giá bán chính thức. Tuy nhiên, theo Thông báo kết luận của UBND tỉnh ngày 15-4-2013, đối với dự án nhà ở cho người thu nhập thấp sử dụng vốn ngoài ngân sách, chủ đầu tư xây dựng giá tạm tính cho phù hợp trên cơ sở dự toán công trình để làm cơ sở xác định giá bán căn hộ. Sau khi quyết toán công trình hoàn thành, nếu giá bán cho đối tượng thấp hơn giá tạm tính thì chủ đầu tư phải hoàn trả giá trị chênh lệch cho đối tượng; trường hợp giá bán cho đối tượng cao hơn giá tạm tính thì chủ đầu tư phải chịu. Như vậy, giá bán chính thức cho khách hàng sẽ không cao hơn mức giá tạm tính. Lãnh đạo một chi nhánh ngân hàng cho biết: “Tuy chưa có giá chính thức nhưng khách hàng đòi phải vay mức tối đa. Nếu giá bán chính thức thấp hơn giá tạm tính thì chúng tôi đã cho vay vượt trần. Thế nhưng, khi chúng tôi tư vấn vay thấp hơn thì khách hàng lại không chịu”.

 

Hiện nay, mới có 1 hồ sơ của khách hàng mua căn hộ Chung cư An Bình được Agribank Chi nhánh Khánh Hòa phê duyệt với cam kết giải ngân 300 triệu đồng. Agribank Chi nhánh Khánh Hòa đã chấp thuận hồ sơ đầu tiên. Chủ đầu tư rất mong ngân hàng tạo điều kiện cho những khách hàng tiếp theo”.

 

Điều 9 Quyết định 67 của Thủ tướng Chính phủ ngày 24-4-2009 về ban hành một số cơ chế, chính sách phát triển nhà ở cho người có thu nhập thấp tại khu vực đô thị:

“...người mua, thuê, thuê mua nhà ở thu nhập thấp không được cho thuê, cho thuê lại, thế chấp hoặc chuyển nhượng nhà ở dưới bất kỳ hình thức nào. Người mua hoặc thuê mua nhà ở thu nhập thấp được phép bán hoặc cho thuê sau khi trả hết tiền cho chủ đầu tư và được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở nhưng phải đảm bảo thời gian tối thiểu 10 năm kể từ thời điểm ký hợp đồng mua bán hoặc hợp đồng thuê mua với chủ đầu tư dự án.

Trong thời gian chưa đủ 10 năm kể từ khi ký hợp đồng, nếu bên mua hoặc thuê mua nhà ở thu nhập thấp có nhu cầu chuyển nhượng thì chỉ chuyển nhượng cho Nhà nước hoặc chủ đầu tư hoặc cho đối tượng được mua, thuê mua nhà ở thu nhập thấp theo quy định của địa phương. Giá chuyển nhượng nhà ở không cao hơn mức giá nhà ở thu nhập thấp cùng loại tại thời điểm chuyển nhượng...”.

K.N