Trả giá vì cho vay lãi nặng

Lê Thanh Phong (sinh năm 1984, trú tỉnh Thanh Hóa) đã "quảng bá" việc cho vay tiền trên mạng xã hội rồi “xét duyệt” cho vay, quyết định người được vay, hình thức vay, số tiền vay và lãi suất cho vay với mức cao hơn hàng chục lần mức lãi suất cho vay tối đa theo quy định của Bộ luật Dân sự. Hành vi này đã khiến Phong trả giá bằng hình phạt tù giam.

Hội đồng xét xử phúc thẩm tuyên án.

Theo hồ sơ, từ tháng 3-2024, Phong cho vay tiền lấy lãi ở khu vực phía nam Khánh Hòa. Tháng 8-2024, Phong thuê Nguyễn Văn Nguyên (trú phường Phan Rang) tham gia cho vay, trả công 8 triệu đồng/tháng. Nguyên có nhiệm vụ thu tiền trả nợ và giữ giấy tờ của người vay để xác minh thông tin. Phong là người bỏ tiền cho vay và quyết định ai được vay, hình thức vay, số tiền vay, lãi suất cho vay. Phong đăng quảng cáo, chào mời cho vay trên mạng xã hội Facebook. Khi có người liên hệ, Phong thu thập thông tin cá nhân của họ và để Nguyên đi xác minh. Sau khi xác minh, Phong chuyển tiền cho Nguyên để Nguyên chuyển cho người vay. Tùy trường hợp, Phong, Nguyên sẽ yêu cầu người vay viết giấy vay nhưng không ghi lãi suất; đồng thời, giữ các giấy tờ của người vay như: Căn cước công dân, giấy phép lái xe, đăng ký xe... Hằng ngày, Nguyên tới nhà từng người vay để thu tiền góp trực tiếp, hoặc nhận chuyển khoản. Số tiền thu lợi từ các khoản vay, Nguyên chuyển hết cho Phong.

Việc cho vay được Phong thực hiện với 2 hình thức. Với hình thức vay “góp”, Phong cho vay từ 5 đến 50 triệu đồng, thời gian trả từ 21 đến 28 ngày, mỗi ngày trả từ 250.000 đồng đến 2,5 triệu đồng và thu phí hồ sơ vay từ 250.000 đồng đến 1,2 triệu đồng tùy số tiền vay. Với hình thức vay “đứng”, Phong cho vay từ 5 đến 10 triệu đồng, thu lãi 100.000 đồng/ngày.

Điều tra xác định, từ ngày 12-3 đến 30-11-2024, Phong đã cho 19 người vay với tổng số tiền 715 triệu đồng, lãi suất từ 183,69% đến 1.204,5%/năm, cao gấp 9,18 đến 60,23 lần so với mức lãi suất cho vay tối đa theo quy định của Bộ luật Dân sự. Qua đó, Phong thu lợi hơn 226 triệu đồng, trong đó số tiền lãi thu theo quy định của Bộ luật Dân sự là hơn 6,4 triệu đồng; số tiền thu lợi bất chính hơn 219 triệu đồng. Nguyên đã giúp Phong cho vay lãi nặng từ tháng 8 đến tháng 10-2024 đối với 16 người với tổng số tiền cho vay 280 triệu đồng, lãi suất từ 396,74% đến 1.204,5%/năm, cao gấp 19,84 đến 60,23 lần so với mức lãi suất cho vay tối đa theo quy định của Bộ luật Dân sự, thu lợi bất chính hơn 79 triệu đồng.

Ngày 8-9-2025, hai bị cáo đã bị Tòa án nhân dân Khu vực 5 - Khánh Hòa xét xử sơ thẩm, tuyên phạt Phong 2 năm tù, phạt bổ sung 40 triệu đồng; Nguyên 2 năm cải tạo không giam giữ, phạt bổ sung 30 triệu đồng cùng về tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự. Tòa cũng tuyên truy thu của bị cáo Phong tổng cộng gần 650 triệu đồng để nộp vào ngân sách Nhà nước, gồm tiền vay gốc mà những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đã trả cho bị cáo và tiền lãi tương ứng với mức lãi suất cao nhất theo quy định của Bộ luật Dân sự bị cáo đã thu của những người vay; buộc bị cáo trả lại số tiền thu lợi bất chính cho những người vay. Sau đó, bị cáo Phong kháng cáo.

Tuần qua, Tòa án nhân dân tỉnh xét xử phúc thẩm vụ án này và nhận định, bị cáo đã có 1 tiền án về tội đánh bạc, chưa được xóa án tích lại tiếp tục phạm tội; từng bị xử phạt hành chính về hành vi đánh bạc trái phép; ngày 25-12-2024 bị khởi tố về tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự. Bị cáo phạm tội thuộc trường hợp phạm tội 2 lần trở lên. Tuy nhiên, bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; gia đình có công với cách mạng; bị cáo từng có công tố giác tội phạm; sau xét xử sơ thẩm tiếp tục tự nguyện nộp lại một phần tiền thu lợi bất chính. Do đó, tòa chấp nhận kháng cáo, giảm 6 tháng tù cho bị cáo. Như vậy, bị cáo Phong phải chấp hành 1 năm 6 tháng tù về tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự.

NGUYỄN VŨ