Xuân về trên những khu tái định cư

Gần 140 gia đình bị ảnh hưởng bởi dự án cao tốc Bắc - Nam qua địa bàn tỉnh Khánh Hòa đã bốc thăm, nhận đất xây nhà. Không khí ngày xuân nơi đây đang lan tỏa, ấm áp trong mỗi nếp nhà, trên từng khuôn mặt rạng ngời vui tươi.

Sáng trong veo những ngày cuối năm, tiết trời se lạnh thấp thoáng những căn nhà ẩn trong sương sớm đẹp như tranh vẽ. Hương lộ 39 vào Khu tái định cư (TĐC) Suối Tiên (huyện Diên Khánh) rộng rãi thênh thang, rộn ràng hương sắc mùa xuân. Nhìn từ xa, Khu TĐC Suối Tiên như một đô thị thu nhỏ. Vừa đặt chân đến, chúng tôi cảm nhận nơi đây đã rộn ràng tiếng cười, lũ trẻ nô đùa bên những nếp nhà mới. Hàng chục hộ đang tất bật dọn dẹp, hoàn thiện những công đoạn cuối cùng để chuẩn bị đón Tết.

Khu tái định cư Suối Tiên (huyện Diên Khánh).

Khuôn mặt rạng ngời, ông Nguyễn Văn Công cùng vợ đang tô những mét tường rào cuối cùng để hoàn thiện căn nhà. Gia đình ông nhận đất TĐC dự án cao tốc Bắc - Nam từ tháng 9-2020 và xây nhà ngay. “Xây nhà vào mùa mưa nên chậm hơn đôi chút chứ đáng lẽ phải xong cách đây cả tháng rồi. Tuy vậy, đến giờ cũng chuẩn bị được về nhà mới đón Tết. Ở đây, đường sá rộng rãi, thuận lợi. Tuy đất có hẹp hơn so với nơi ở cũ nhưng được cái hạ tầng tốt, gần trung tâm mà cũng không xa nơi ở cũ”, ông Công chia sẻ. Được biết, ngay khi có thông báo giải tỏa, gia đình ông Công đã phối hợp với địa phương và các bên liên quan bàn giao hơn 1.000m2 đất cho Nhà nước. Gia đình ông được cấp 1 lô TĐC rộng gần 200m². Căn nhà mới được gia đình xây dựng với chi phí hơn 600 triệu đồng. Ông Công tâm sự: “Gia đình tôi cũng may mắn bởi trước thời điểm có dự án đã tách gần 500m² đất cho con trai. Thửa của con tôi cũng bị giải tỏa trắng, 2 cha con được TĐC một chỗ, chỉ cách vài bước chân, thuận lợi cho việc qua lại chăm sóc con cháu”.

Một gia đình đang hoàn thiện những công đoạn cuối cùng để về nhà mới trước Tết.

Cách đó vài căn, ông Hồ Văn Sang và con trai đang chuyển những bộ bàn ghế vào nhà mới. Trong căn nhà bề thế, tốp thợ mộc đang lắp ráp, kê dọn trang hoàng cho những căn phòng. Ông Sang chia sẻ: “Trước kia, gia đình ở trong con hẻm nhỏ, bây giờ được TĐC về nơi đường sá rộng rãi, điện nước đầy đủ, ai cũng mừng, không sợ bị lụt lội khi mùa mưa lũ tới. Mấy đứa nhỏ chỉ đi vài bước chân là tới trường, chúng tôi không phải lo lắng chuyện đưa đón cháu. Mừng nhà mới, Tết này, cả nhà mổ con lợn gần 1 tạ để anh em tới chung vui”.

Ông Phan Văn Tùng - Trưởng phòng Quản lý đô thị huyện Diên Khánh cho biết, địa phương có 19 trường hợp bị giải tỏa trắng đủ điều kiện TĐC. Huyện đã phân lô, cho người dân bốc thăm xây nhà theo thứ tự ưu tiên. Huyện cũng đang xin cơ chế đặc thù cho 10 trường hợp để người dân được TĐC. Những hộ này có nhà xây trên đất của cha mẹ nhưng chưa tách sổ hoặc có từ 8 khẩu trong một gia đình… Tỉnh đã đồng ý 4 trường hợp, số còn lại đang xem xét.

Tạo điều kiện tốt nhất cho người dân

Những khu TĐC khác ở huyện Cam Lâm, TP. Cam Ranh như: Bãi Giếng, Suối Lau, Tân Sương, Cam Thịnh Tây… cũng đã được đầu tư hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, hiện đại. Điện, nước đều được kéo đến trước mỗi lô đất. Nhiều hộ đã căng dây, cắm cọc, san ủi đất để chuẩn bị mặt bằng khởi công xây nhà.

Đến nay, có 139 hộ được bố trí trong 7 khu TĐC phục vụ dự án cao tốc Bắc - Nam qua địa bàn tỉnh. Hiện nay, 6 khu TĐC đã cơ bản hoàn thành thi công xây dựng hạ tầng và thực hiện triển khai công tác bốc thăm, chia lô để người dân tiến hành xây dựng nhà cửa phục vụ di dời, giải tỏa cho dự án; còn 1 khu TĐC tại thôn Xuân Lập, xã Cam Tân, huyện Cam Lâm đang triển khai đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng (do khu này mới phát sinh, dự kiến hoàn thành ngày 29-2). Ông Nguyễn Văn Dần - Giám đốc Sở Giao thông vận tải cho biết: “Với tinh thần chỉ đạo của UBND tỉnh, người dân bị giải tỏa sẽ được tạo điều kiện tốt nhất khi về nơi ở mới, các khu TĐC được đầu tư hạ tầng kỹ thuật hiện đại, hoàn chỉnh, bảo đảm tốt cuộc sống của người dân. Đặc biệt, một số khu còn có đường sá rộng hơn so với quy định của Bộ Giao thông vận tải như: Khu TĐC Suối Tiên, Cam Thịnh Tây. Những khu này đã được phê duyệt quy hoạch trước thời điểm có dự án. Vì vậy, người dân nơi đây được hưởng lợi rất nhiều”.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, để tạo điều kiện cho những hộ đồng bào dân tộc thiểu số bị ảnh hưởng, các cấp, ngành đang kiến nghị một số cơ chế chính sách đặc thù bởi đa số các hộ đồng bào dân tộc thiểu số đều có hoàn cảnh khó khăn, không có khả năng thực hiện nghĩa vụ tài chính khi được giao đất TĐC. Mới đây, Sở Tài nguyên và Môi trường có văn bản kiến nghị UBND tỉnh đề xuất Bộ Tài chính trình Thủ tướng Chính phủ miễn tiền sử dụng đất cho 45 hộ gia đình đồng bào dân tộc thiểu số (Cam Lâm 20 trường hợp, Cam Ranh 25 trường hợp). Ngoài ra, tất cả những hộ nằm trong diện TĐC cũng được hỗ trợ kinh phí trong thời gian xây nhà.

Hạ tầng kỹ thuật khu tái định cư hoàn chỉnh, đồng bộ, hiện đại.

Giải quyết những vướng mắc

Ông Nguyễn Thanh Hiến - Trưởng phòng Quản lý chất lượng và an toàn giao thông, Sở Giao thông vận tải cho biết, hạng mục các khu TĐC phục vụ cao tốc còn vướng mắc một số vấn đề cần được giải quyết triệt để. Cụ thể, tại Khu TĐC Bãi Giếng (Cam Đức, Cam Lâm), tuyến đường được quy hoạch hơn 30m, nền đường rộng 15m nối từ đường Bãi Giếng - Trung Hiệp vào khu TĐC còn vướng mặt bằng. Hiện nay, còn 1 hộ chưa đồng ý giải tỏa nên vào khu TĐC phải đi đường tạm. Về việc này, sở đã có văn bản yêu cầu địa phương phải khẩn trương vận động người dân giao đất để xây đường vào khu TĐC theo quy định, tạo điều kiện cho người dân đi lại thuận lợi. Cùng với đó, đối với các khu TĐC được phê duyệt quy hoạch trước thời điểm có dự án cao tốc, UBND tỉnh sẽ có văn bản báo cáo Bộ Giao thông vận tải đề xuất cho thực hiện theo quy hoạch của địa phương. Ngoài ra, sau khi hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật, mới chỉ có khu TĐC Suối Tiên là Sở Xây dựng đã đi kiểm tra, làm công tác nghiệm thu, bàn giao, thanh quyết toán; còn các khu khác chưa nghiệm thu, bàn giao cho địa phương.

Chia tay người dân ở những khu TĐC, chúng tôi cảm nhận sức sống đang bừng lên trên vùng đất mới. Những người dân đang hào hứng đón xuân với ước mơ và niềm tin về tương lai tốt đẹp hơn.

T.N

Ông Nguyễn Minh Sơn - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội: Qua giám sát tình hình triển khai công tác giải phóng mặt bằng dự án đường bộ cao tốc qua địa bàn tỉnh, tôi đánh giá Khánh Hòa đã thực hiện rất tốt việc đầu tư xây dựng các khu TĐC phục vụ cao tốc Bắc - Nam. Các khu TĐC đều có hạ tầng kỹ thuật hiện đại, đồng bộ, rộng rãi, khang trang không khác gì các khu đô thị. Đặc biệt, toàn bộ khu TĐC đều gần khu vực bị giải tỏa, gần trung tâm, có đường sá thuận lợi, trạm y tế, trường học, chợ. Đây là điển hình, là hình mẫu cho việc đầu tư xây dựng, phục vụ người dân bị ảnh hưởng bởi dự án.