Trước đây, sổ bảo hiểm xã hội (BHXH) do người sử dụng lao động quản lý, song kể từ nay, sổ BHXH sẽ được giao cho tự bảo quản, chủ động theo dõi quá trình đóng - hưởng BHXH của mình.
Trước đây, sổ bảo hiểm xã hội (BHXH) do người sử dụng lao động quản lý, song kể từ nay, sổ BHXH sẽ được giao cho (NLĐ) tự bảo quản, chủ động theo dõi quá trình đóng - hưởng BHXH của mình.
Đảm bảo quyền lợi cho người lao động
Theo quy định của Luật BHXH, từ năm 2016, NLĐ được quyền giữ sổ BHXH. Tuy nhiên, do một số vướng mắc nên từ năm 2017, NLĐ mới được trả sổ. Theo đó, NLĐ sẽ được giữ toàn bộ chứng từ gốc, cơ quan bảo hiểm lưu chứng từ điện tử trên hệ thống mạng quản lý. Hàng năm, NLĐ sẽ được đơn vị BHXH xác nhận về việc đóng BHXH, được yêu cầu chủ sử dụng lao động và cơ quan cung cấp thông tin. Luật cũng quy định trách nhiệm của người sử dụng lao động định kỳ 6 tháng phải niêm yết thông tin về việc đóng BHXH cho NLĐ và công khai thông tin do cơ quan BHXH cung cấp.
Theo lãnh đạo BHXH tỉnh, việc trả sổ BHXH cho NLĐ là hết sức cần thiết. Bởi thực tế cho thấy, việc quản lý, bảo quản sổ BHXH tại đơn vị sử dụng lao động tồn tại nhiều bất cập. Tại các đơn vị, doanh nghiệp, người làm công tác bảo quản sổ BHXH chủ yếu là kiêm nhiệm, thường xuyên luân chuyển. Thậm chí, có tình trạng chủ sử dụng lao động “giam” sổ, không trả sổ BHXH cho NLĐ khi họ muốn nghỉ việc, chuyển sang nơi làm mới. Bên cạnh đó, thời gian qua, nhiều doanh nghiệp vẫn trừ tiền đóng BHXH hàng tháng của công nhân, NLĐ nhưng không nộp cho cơ quan BHXH mà chiếm dụng để sử dụng vào việc khác.
Khi NLĐ tự quản lý sổ BHXH của mình, lúc nghỉ việc sẽ kịp thời được giải quyết các chế độ bảo hiểm hoặc có thể tiếp tục tham gia, cộng nối quá trình đóng BHXH ở nơi làm việc khác. Đồng thời, dữ liệu quá trình tham gia BHXH của NLĐ được cập nhật vào cơ sở dữ liệu chung của ngành BHXH trên toàn quốc. Đó sẽ là cơ sở để thực hiện cải cách hành chính; thực hiện giao dịch điện tử trong giải quyết chế độ BHXH cho NLĐ.
Hoàn thành việc trả sổ vào cuối năm 2017
Tính đến tháng 8-2017, toàn hệ thống BHXH tỉnh đã trả sổ cho 38.400 NLĐ, đạt 28%. Giải thích cho việc triển khai chậm trong vấn đề này, ông Lê Hùng Chính - Phó Giám đốc BHXH tỉnh cho biết: “Do đặc điểm chung của các đơn vị sử dụng NLĐ là địa bàn sản xuất, kinh doanh không tập trung; nhiều đơn vị có số lao động lớn; lao động làm việc theo ca;… nên việc giao và nhận sổ BHXH và phiếu đối chiếu quá trình đóng BHXH (mẫu cũ) giữa đơn vị và NLĐ có khó khăn. Một số đơn vị sử dụng lao động chậm triển khai chuyển sổ BHXH và mẫu mới để NLĐ tự đối chiếu và ký xác nhận. Các doanh nghiệp thiếu phối hợp với cơ quan BHXH trong việc thu lại sổ BHXH và mẫu cũ từ NLĐ để chuyển cho cơ quan BHXH”.
Được biết, trong quá trình rà soát chưa hoàn thành, việc chưa bàn giao sổ không ảnh hưởng gì tới quyền lợi của NLĐ, vì khi nghỉ việc, nghỉ hưởng chế độ, chuyển công tác thì vẫn thực hiện ngay việc chốt trả sổ cho NLĐ bình thường theo quy định. Song, đối với cơ quan bảo hiểm, việc chậm trả sổ BHXH cho NLĐ dẫn đến việc thực hiện cải cách hành chính, giao dịch điện tử trong các hoạt động về thu, chi, giải quyết chế độ BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế cho NLĐ gặp khó khăn.
Ông Chính cho biết, để sớm giải quyết tình trạng này, trong thời gian tới, BHXH tỉnh sẽ có giải pháp đẩy nhanh quá trình trả sổ BHXH cho NLĐ và chuyển mẫu biên bản giao nhận mẫu sổ cũ và sổ BHXH mới cho đơn vị sử dụng lao động trước bằng đường bưu điện và qua email, skype… Đồng thời, tuyên truyền, giải thích để đơn vị sử dụng lao động và NLĐ hiểu rõ những quyền lợi từ việc trả sổ. BHXH tỉnh tập trung mọi nguồn lực để thực hiện thẩm định và trả sổ BHXH cho NLĐ theo kế hoạch BHXH Việt Nam giao, trên cơ sở kết hợp khoán định mức số sổ BHXH được thẩm định trong 1 giờ kết hợp với thời gian làm thêm giờ; thực hiện luân chuyển hồ sơ thẩm định giữa các phòng, đơn vị nhanh chóng, thuận tiện, hiệu quả. Lãnh đạo cơ quan BHXH cũng sẽ thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, xử lý những vướng mắc phát sinh hàng ngày liên quan đến công tác rà soát, thẩm định, bàn giao sổ. BHXH tỉnh phấn đấu đến hết năm 2017 hoàn thành việc rà soát và bàn giao sổ BHXH cho NLĐ.
Đình Lâm
