Gần một tuần qua, thị xã Ninh Hòa (Khánh Hòa) "nóng" vì sự cố vỡ bờ bao bãi rác Hòn Rọ và nước thải xác mía của Công ty Sao Mai Anh tràn ra khiến hàng ngàn mét khối nước bẩn đổ về thôn Ninh Ích (xã Ninh An), gây ra sự cố môi trường nghiêm trọng.
Gần một tuần qua, thị xã Ninh Hòa (Khánh Hòa) “nóng” vì sự cố vỡ bờ bao bãi rác Hòn Rọ và nước thải xác mía của Công ty Sao Mai Anh tràn ra khiến hàng ngàn mét khối nước bẩn đổ về thôn Ninh Ích (xã Ninh An), gây ra sự cố môi trường nghiêm trọng.
Ngày 4-12, có mặt tại thôn Ninh Ích, chúng tôi vẫn ngửi thấy mùi khó chịu của nước bẩn dù sự cố đã được khắc phục. Nước dưới các khe suối, chỗ trũng, ruộng lúa vẫn bốc mùi tanh nồng, đen đặc, nổi váng bẩn.
Dân vây xe rác
Tiếp xúc với chúng tôi, nhiều người dân thôn Ninh Ích vẫn chưa hết bức xúc. Cụ Lê Văn Hồng, 87 tuổi, nói: “Bãi rác đã có 10 năm nay nhưng chưa bao giờ hôi thối như lần này, nước bẩn tràn vào làng, ngập cả ruộng lúa. Tôi đề nghị phải bơm hết nước bẩn hôi tanh ra khỏi ruộng lúa, xóa hết mùi hôi, tốt nhất là di dời bãi rác đi nơi khác...”.
Mùi hôi của nước rỉ rác hòa cùng mùi xác mía cháy, nước đường bị phân hủy chua loét bốc khắp thôn, lan đến tận Trường THPT Nguyễn Trãi cách đó 3km. Em Nguyễn Thị Dương Tuyền (thôn Ninh Ích) cho biết, mấy ngày nay đến trường, em vẫn nghe nặng mùi, thật khó chịu.
 |
| Bãi rác Ninh Hòa chưa được đầu tư thành bãi rác đạt tiêu chuẩn môi trường. |
Thời gian gần đây, nước rỉ rác có hiện tượng ngấm vào giếng nước ở khu dân cư trong làng khiến người dân phải chuyển sang dùng nước máy hoặc mua nước về xài. Ông Hồ Văn Thể - một người dân phàn nàn: “Nhà tôi sát bên giếng nước của làng nên sử dụng nước giếng là chủ yếu. Mấy năm trước, nước sử dụng cho ăn uống, tắm giặt bình thường nhưng nay không dám dùng nữa, vì hễ tắm là ngứa ngáy khó chịu”. Còn bà Nguyễn Thị Diệp Thắm thì than: “Nhà nghèo nhưng tôi phải vay nóng 5 triệu đồng, trả lãi mỗi tháng 70.000 đồng để bắc nước máy về xài... Nước thải tràn xuống làng làm cá chết, gà vịt bệnh, khiến người dân chúng tôi điêu đứng”.
Không chỉ con người gánh chịu mùi hôi, ô nhiễm do nguồn nước bẩn, mà hoạt động sản xuất, chăn nuôi cũng bị ảnh hưởng. Ông Nguyễn Tấn Thanh chia sẻ: “Nhà tôi thường xuyên nuôi 150 con gà, 6 con heo nhưng gần đây hay bị dịch bệnh chết, không nuôi được, heo đẻ ra cũng chết nên đành bỏ trống chuồng nuôi”. Người dân thôn Ninh Ích đang mong các ngành, các cấp khẩn trương giải quyết, khắc phục sự cố, trả lại môi trường trong lành cho người dân.
Được biết, mưa lớn trong nhiều ngày trước do áp thấp nhiệt đới và bão số 14 đã khiến một lượng nước lớn tích tụ phá vỡ bờ bao của bãi rác, tràn nước bẩn về khu dân cư. Cùng với đó là hàng ngàn mét khối nước bẩn từ bãi chứa nguyên liệu của Công ty Sao Mai Anh cũng tràn về khiến cả làng chìm trong biển nước thải đen kịt, bốc mùi hôi thối.
Quá bức xúc trước sự cố môi trường nghiêm trọng, sáng 29-11, hàng trăm người dân thôn Ninh Ích đã kéo ra đường chặn tất cả các xe di chuyển vào hướng bãi rác, gây mất trật tự trong khu vực. Trước tình hình đó, lãnh đạo thị xã Ninh Hòa, xã Ninh An cùng các ngành chức năng, các doanh nghiệp (DN) là Công ty Cổ phần Đô thị Ninh Hòa và Công ty Sao Mai Anh đã tổ chức đối thoại trực tiếp với người dân, triển khai các biện pháp để khắc phục sự cố.
Tích cực khắc phục
| Bãi rác Hòn Rọ thuộc thôn Ninh Ích (xã Ninh An) là bãi rác của thị xã, có diện tích quy hoạch 20ha, hiện sử dụng 2ha. Lượng rác thu gom hàng ngày lên tới 55 tấn từ các xã, phường trên địa bàn. Bãi rác có khu vực thu gom chất hữu cơ từ xe hút hầm vệ sinh đã được bê tông hóa. Đây là bãi rác lộ thiên, vận hành theo cách chôn, đốt, lấp, có xử lý vi sinh để giảm mùi hôi, ruồi nhặng... nên chưa bảo đảm các yêu cầu về môi trường. |
Sau khi tổ chức họp dân tại thôn Ninh Ích và xã Ninh An, thị xã Ninh Hòa yêu cầu: Đình chỉ hoạt động của Công ty Sao Mai Anh và buộc các DN phải khắc phục triệt để tình hình ô nhiễm môi trường tại thôn Ninh Ích, chậm nhất trong vòng 15 ngày, kể từ ngày 30-11. Bên cạnh khắc phục sự cố môi trường, các DN phối hợp với chính quyền địa phương tiến hành kiểm kê thiệt hại và bồi thường cho người dân. Trước mắt, bãi rác Ninh Ích phải củng cố lại bờ bao, đưa nước thải vào hồ lọc trước khi thải ra môi trường. Hai DN khẩn trương khắc phục tình trạng ô nhiễm trong khu vực như: Xử lý môi trường bằng men vi sinh, đào hố thu gom nước thối, xử lý mùi tại bãi rác và các khu vực ô nhiễm... Về lâu dài, bãi rác Hòn Rọ phải được cải tạo đạt tiêu chuẩn môi trường, xây dựng các hạng mục thu gom rác, chôn lấp rác, bảo đảm vệ sinh. Thị xã sẽ dành kinh phí sự nghiệp môi trường 2 năm 2014, 2015 để đầu tư, nâng cấp bãi rác. Mới đây, thị xã đã có kết luận yêu cầu các đơn vị phải đẩy mạnh công tác xử lý, khắc phục ô nhiễm môi trường tại bãi rác Hòn Rọ; tiến hành bồi thường cho dân và thông báo để người dân theo dõi; giao các đơn vị liên quan triển khai xây dựng dự án bãi rác với quy mô, diện tích, kinh phí cụ thể, tham mưu thị xã để triển khai vào các năm tới.
Ông Lương Phúc Ánh - Tổng Giám đốc Công ty Sao Mai Anh cho biết: “Sự cố ô nhiễm môi trường nằm ngoài dự tính của chúng tôi. Hiện Công ty đang tìm cách khắc phục bằng cách dùng hóa chất P.MET, Clo và vôi bột tiến hành khử mùi hôi tại bãi chứa xác mía trong và ngoài nhà máy, các hố nước đọng tại cầu và đường lên bãi rác. Công ty cũng đã tiến hành đắp bờ bao không cho nguồn nước từ xác mía phân hủy thoát ra môi trường. Hàng ngày, Công ty thuê dịch vụ hút nước thải vận chuyển đổ đúng nơi quy định. Diện tích lúa và hoa màu bị thiệt hại do nước thải gây ra cho 8 hộ, hơn 1,6ha, trong đó lúa hơn 1,4ha và hoa màu 1.500m2 Công ty sẽ tiến hành bồi thường cho dân. Công việc khắc phục vẫn tiếp tục trong nhiều ngày tới”.
| Thị xã Ninh Hòa dự kiến sẽ đầu tư bãi rác này theo hướng đạt tiêu chuẩn môi trường, xây dựng tường bao ngăn cách, không cho đổ rác trực tiếp mà chưa qua xử lý, thiết lập 3 hồ lắng, lọc đa cấp với kinh phí dự kiến 4 - 5 tỷ đồng.. |
Còn ông Ngô Công Hải - Phó Giám đốc Công ty Cổ phần Đô thị Ninh Hòa chia sẻ: “Bãi rác nằm trên độ dốc 250 nên sức nước đổ dồn rất lớn. Sau khi lãnh đạo thị xã tổ chức họp dân, chúng tôi đã triển khai các biện pháp khắc phục. Công ty đã dùng hóa chất khử mùi hôi tại các khu vực nước bẩn, hầm cầu và bãi đổ rác; đắp bờ chắn và đổ 20m3 cát lọc nguồn nước từ bãi rác. Công ty cũng đã tiến hành kiểm kê mức độ thiệt hại để bồi thường cho dân. Tổng cộng có 5 hộ bị ảnh hưởng với diện tích gần 1ha... Thời gian tới, Công ty sẽ tiếp tục khắc phục cho đến khi môi trường đạt yêu cầu”. Cũng theo ông Hải, ngày 3-12, sau khi phối hợp với Phòng Tài nguyên và Môi trường thị xã kiểm tra, Công ty đã tăng cường lượng chế phẩm lên gấp đôi (80 - 100 lít) gồm 2 loại khử mùi và vi sinh, tiến hành đào 5 hố thu nước thải trên dọc tuyến.
Ông Đặng Cửu - Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường thị xã Ninh Hòa cho biết: Về lâu dài, thị xã yêu cầu lập dự án đầu tư bãi rác hoàn chỉnh, bảo đảm vệ sinh môi trường. Hiện Phòng đang tiếp tục phối hợp với các đơn vị kiểm tra việc khắc phục sự cố cho đến khi môi trường ổn định trở lại...”.
Sự cố môi trường tại bãi rác Hòn Rọ cho thấy còn nhiều vấn đề cần quan tâm. Đó là bãi rác cần được kiên cố hóa, bảo đảm các yêu cầu của bãi rác hợp vệ sinh; trách nhiệm của DN đối với công tác bảo vệ môi trường còn yếu (Công ty Sao Mai Anh chưa có báo cáo đánh giá tác động môi trường, cam kết bảo vệ môi trường); sự kiểm tra, giám sát của các ngành, địa phương chưa được quan tâm đúng mức... Những vấn đề này cần được rút kinh nghiệm để hạn chế xảy ra sự cố về môi trường, ảnh hưởng đến đời sống và sản xuất của người dân.
Vĩnh Lạc
